Wie denkt dat cybercriminaliteit alleen grote bedrijven of overheidsinstanties treft, heeft het mis. Ook winkeliers, horecazaken en kleine zelfstandigen krijgen steeds vaker te maken met digitale dreigingen, van phishingmails tot datalekken via verouderde kassa­systemen. Gelukkig blijkt dat veel ondernemers in de stad stappen zetten om hun online veiligheid te verbeteren.

De rol van lokale IT-experts

IT-specialisten spelen een belangrijke rol in het weerbaarder maken van ondernemers. Mark, eigenaar van een ICT-bedrijf in Den Helder, helpt verschillende winkels en horecazaken met hun digitale veiligheid. "Wat we vaak zien, is dat ondernemers wel goede intenties hebben, maar de kennis ontbreekt. Ze gebruiken bijvoorbeeld nog steeds dezelfde simpele wachtwoorden of klikken te snel op verdachte links."

Zijn advies? Begin bij de basis.

  1. Gebruik sterke wachtwoorden en een wachtwoordmanager. Een wachtwoord als ‘Welkom123’ is vragen om problemen. Dit geldt trouwens niet alleen voor bedrijven, maar ook voor individuen. Vooral op websites waar je financiële gegevens deelt, is het extra belangrijk om alert te zijn. Als je bijvoorbeeld af en toe speelt bij B7 Casino Zonder Cruks, een online platform met hoge bonussen en een ruim spelaanbod, waar ook spelers op het CRUKS-register terechtkunnen, moet je dubbel en dik opletten. Gebruik een wachtwoordmanager, hiermee kun je lange, unieke wachtwoorden gebruiken zonder dat je ze allemaal hoeft te onthouden.
  2. Voer updates direct uit. Veel hacks ontstaan doordat systemen niet zijn bijgewerkt. Een update kan een bekende kwetsbaarheid dichten waar criminelen misbruik van maken.
  3. Maak back-ups. Als je slachtoffer wordt van ransomware, kun je met een recente back-up snel herstellen zonder losgeld te betalen.
  4. Train je personeel. Vaak is de mens de zwakste schakel. Zorg dat medewerkers weten hoe phishing eruitziet en dat ze nooit zomaar op links klikken.
  5. Installeer antivirussoftware en houd deze up-to-date.
  6. Gebruik aparte accounts voor personeel en geef alleen toegang tot wat nodig is.
  7. Investeer in een beveiligde internetverbinding, bijvoorbeeld via een VPN.
  8. Houd bij wie toegang heeft tot klant- en bedrijfsgegevens.
  9. Schakel hulp in: maak gebruik van gemeentelijke voorlichtingsavonden of laat je adviseren door een lokale IT-expert.

Een toenemende dreiging

Cybercriminaliteit is inmiddels de snelst groeiende vorm van criminaliteit in Nederland. Volgens cijfers van de politie neemt vooral helpdeskfraude en phishing jaarlijks toe. Voor kleine ondernemers kan één verkeerde klik grote gevolgen hebben. Niet alleen omdat financiële schade vaak direct voelbaar is, maar ook omdat de reputatieschade klanten kan kosten.

"Veel ondernemers zien cybersecurity nog steeds als iets abstracts," vertelt Janine Vermeer, eigenaar van een kledingzaak. "Toen ik vorig jaar een mail kreeg die zogenaamd van mijn bank kwam, stond ik op het punt mijn inloggegevens in te vullen, maar iets weerhield me ervan en ik belde eerst de bank. Gelukkig maar, het had snel mis kunnen gaan."

Ook de horeca in Den Helder blijft niet gespaard. Een caféhouder in de Beatrixstraat kreeg begin dit jaar te maken met een gehackt reserveringssysteem. "Plotseling waren alle reserveringen weg en kregen klanten rare mails toegestuurd. Het heeft ons weken gekost om alles weer op orde te krijgen," vertelt hij. Voor kleine horecazaken is de digitale kant van ondernemen vaak een bijzaak, maar juist daar ligt gevaar: systemen die niet regelmatig worden geüpdatet, vormen een makkelijke ingang voor hackers.

De gemeente neemt initiatief

De gemeente Den Helder begrijpt de onrust en probeert ondernemers te ondersteunen. Zo zijn er informatieavonden georganiseerd in samenwerking met de Kamer van Koophandel en het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Noord-Holland. Tijdens deze bijeenkomsten leren ondernemers hoe ze phishing herkennen, wat een goed wachtwoordbeleid inhoudt en hoe je veilig omgaat met klantgegevens.

"Het gaat erom dat we ondernemers bewust maken dat online veiligheid net zo belangrijk is als het afsluiten van de winkel aan het eind van de dag," zegt wethouder Bert van Dongen. "Cybercriminaliteit lijkt onzichtbaar, maar kan enorme schade aanrichten. We willen zorgen dat Den Helder weerbaarder wordt."

Van angst naar actie

Steeds meer ondernemers in Den Helder nemen actie. Een bloemist in Julianadorp vertelt dat ze sinds kort tweefactorauthenticatie gebruikt voor haar zakelijke accounts: "In het begin vond ik het lastig, maar nu geeft het me rust. Ik weet dat iemand niet zomaar kan inloggen."

Ook onderlinge samenwerking helpt. Ondernemers die elkaar waarschuwen voor verdachte mails of samen trainingen volgen, maken de stad digitaal veiliger.

De toekomst van digitaal veilig ondernemen

De verwachting is dat cybercriminaliteit de komende jaren alleen maar zal toenemen. Met de groei van online betalingen, bestellingen en reserveringen worden kleine ondernemers steeds aantrekkelijkere doelwitten. Toch betekent dit niet dat winkeliers en horeca in Den Helder machteloos staan. Door samen te werken, kennis te delen en maatregelen te nemen, kan de stad zich wapenen tegen digitale dreigingen.

Zoals ICT’er Mark het verwoordt: "Je hoeft geen technisch wonder te zijn om je bedrijf te beschermen. Net als een goed slot op de deur, begint digitale veiligheid met een paar simpele stappen. En hoe meer ondernemers die zetten, hoe lastiger het wordt voor criminelen om binnen te komen."