DEN HELDER - Wethouder Kees Visser, vice-voorzitter van KIMO Nederland en België reikt vrijdag 4 september de deelnamecertificaten van Fishing for Litter uit aan de vissers van Den Helder. Zij ontvangen het certificaat uit blijk van waardering voor een enorme maatschappelijke dienst. In 2019 is vanuit Den Helder door de vissers van 20 schepen 67.360 kilo zwerfafval ingezameld. Daarnaast is er de afgelopen jaren hard gewerkt om het afvalbeheer in de haven van Den Helder te verbeteren. En met succes, naast het schoner worden van de Noordzee wordt er ieder jaar ook minder visserij gerelateerd afval gevonden op de stranden.

Recordhoeveelheden opgevist afval

Bodem- en garnalenvissers worden door KIMO Nederland en België ondersteund om opgevist afval mee te nemen naar land. “Hiermee wordt voorkomen dat het zwerfvuil uit zee aanspoelt op de stranden en wordt de Noordzeebodem schoner”, vertelt Kees Visser. In de afgelopen 10 jaar is landelijk gemiddeld ongeveer 300 ton afval per jaar opgehaald. In 2019 was dit ruim 558 ton en ook voor 2020 wordt een hoeveelheid boven de 500 ton verwacht. Dit komt onder andere door een toename van het aantal deelnemers: van 83 in 2017 naar 137 in 2020. De toename van afval komt daarnaast ook door de gevolgen van de containerramp met MSC Zoë, waarvan een geschatte 800.000 kg nog steeds niet is opgeruimd. Tot slot zorgt de gedwongen omschakeling van pulsvisserij naar de ouderwetse boomkorvisserij dat er meer zwerfafval van de bodem wordt opgevist.

Bewuste omgang met het milieu
Het Fishing for Litter project heeft als doel de bestaande verontreiniging van de zee terug te dringen en zoveel mogelijk nieuwe vervuilingen te voorkomen. Het blijkt een groot succes: “steeds meer vissers doen mee aan het project en het aantal stuks gemonitord strandafval afkomstig van de visserij vertoont al enkele jaren een dalende trend”, aldus Visser. Daarnaast valt het dit jaar op dat in de gebieden die al lang niet bevist zijn opmerkelijk meer rommel op de bodem ligt dan in gebieden waar veel gevist wordt. Bovendien brengt het project een onzichtbaar probleem aan het daglicht: het meeste afval in zee zinkt naar de bodem. Terwijl veel studies over zwerfafval in zee gaan over wat je aan de oppervlakte en op stranden tegenkomt, weet de visser wel beter: de Noordzeebodem wordt alleen schoner met hulp van de visser.

Afvalspoorboekjes voor 13 havens
Er wordt daarnaast toegewerkt naar de ambitie dat er geen nieuw afval van de visserij zelf op stranden wordt aangetroffen. Dit doen de vissers niet alleen, maar samen met 21 andere partners binnen de Green Deal Visserij voor een Schone Zee. Hierin wordt op een effectieve en werkbare manier samengewerkt aan concrete acties om de afvalkringloop te sluiten en te voorkomen dat afval in zee beland. Een van deze acties is het afvalspoorboekje: een duidelijk overzicht voor vissers en havens om afvalstromen gescheiden in te zamelen en op de juiste plek af te geven. Voor het eerst is dit overzicht nu opgenomen als onderdeel van het jaarverslag van Fishing for Litter.

Financiering
De financiering van het project is relatief krap, waarbij er weinig speling is om uitschieters in afvalhoeveelheden en gerelateerde kosten op te vangen. Het project kan, met de huidige financiering en bijdragen van de partners maximaal 316 ton afval per jaar verwerken. Momenteel wordt er meer afval aangeboden en verwerkt en is aanvullende financiering noodzakelijk. Organisaties en bedrijven die een schone zee en schone stranden belangrijk vinden, kunnen sponsor worden van Fishing for Litter.